Eerder dit jaar kwam een onafhankelijk onderzoek over de leefomstandigheden van kinderen in Nederlandse azc’s uit. Dit onderzoek gaf aan dat er nog veel te verbeteren valt voor deze kinderen. De aanbevelingen van de werkgroep zijn helaas nauwelijks overgenomen door de staatssecretaris. Volgende week debatteert de Kamer hierover.
De uitkomsten van de reactie op ons manifest zijn teleurstellend: teveel rode smileys
Het manifest
Het onderzoek, gedaan door het COA in samenwerking met de Werkgroep Kind in azc, is samengevat in tien aanbevelingen. Deze tien punten zijn in juni als manifest aangeboden aan de Tweede Kamer. De staatssecretaris heeft nu laten weten dat hij nauwelijks iets met deze aanbevelingen gaat doen. Helen Schuurmans reageert namens de Werkgroep Kind in azc: “We zien enkele kleine stapjes vooruit, maar er is nog een lange weg te gaan terwijl de kinderen in de azc’s nú recht hebben op daadkracht.”
Weinig ambitie
Een nieuwe versie van het manifest laat direct zien wat de reactie van de staatssecretaris betekent. Met oranje en rode smileys en helaas geen enkele groene, wordt het duidelijk dat er weinig ambitie wordt getoond. De Werkgroep heeft nu de staatssecretaris per brief opgeroepen om zijn besluit te heroverwegen en de situatie voor kinderen te verbeteren. “De staatssecretaris negeert de vele mogelijkheden om het leven voor deze kwetsbare kinderen te verbeteren”, legt Schuurmans uit. “Na het lange wachten op een reactie op deze bevindingen, stelt het teleur dat er op veel punten nauwelijks iets verbetert.” De Werkgroep vraagt de Tweede Kamer volgende week bij het Kamerdebat om kinderen wél centraal te zetten.
Dit is het moment
Het is belangrijk dat de Tweede Kamer zich sterk maakt voor deze kinderen en geen genoegen neemt met deze reactie. De staatssecretaris is namelijk bezig om het opvangsysteem in Nederland te veranderen. “De Tweede Kamer moet dit moment aangrijpen om te zorgen dat de veranderingen ook verbeteringen zijn voor kinderen”, zegt Schuurmans.
De Kamerleden waren eerder dit jaar wel positief over het manifest. Zij lieten bij het in ontvangst nemen weten dat de belangen van kinderen voorop moeten staan. “De Tweede Kamer moet zich daarom nu laten horen”, aldus Schuurmans.
12 juni 2018 / Werkgroep Kind in azc / Reacties uitgeschakeld voor Tweede Kamer, zo kunnen we de asielopvang van kinderen verbeteren!
12 juni 2018
Tien heldere punten om de opvang van kinderen in azc’s te verbeteren: de Tweede Kamer krijgt die vandaag aangeboden in een manifest van de Werkgroep Kind in azc.
De asielopvang van kinderen kan en moet beter: dat is de oproep van de Werkgroep Kind in azc aan de politiek. In een manifest stelt de Werkgroep tien heldere verbeterpunten voor. Dat manifest wordt vandaag aangeboden aan de Tweede Kamer.
Onder de maat
‘Uit onderzoek blijkt dat de situatie van kinderen in asielzoekerscentra onder de maat is,’ zegt Helen Schuurmans, coördinator van de Werkgroep Kind in azc en kinderrechtendeskundige van UNICEF. ‘Gezinnen hebben bijvoorbeeld niet genoeg privacy, ze moeten te vaak verhuizen en kinderen krijgen te weinig hulp bij het verwerken van traumatische ervaringen. Bovendien worden niet alle kinderen in de asielopvang gelijk behandeld. Dit moet en kan beter.’
Verbetering voor kinderen Paul van Meenen neemt als voorzitter van de vaste Kamercommissie Justitie en Veiligheid het manifest in ontvangst. In het manifest pleit de Werkgroep voor snelle stappen om de levens van kinderen in asielzoekerscentra te verbeteren. Precies op tijd, want woensdag spreekt de Tweede Kamer over bestaande plannen om de asielopvang kleinschaliger en flexibeler te maken. ‘Als politici en beleidsmakers onze tien aanbevelingen meenemen in die plannen, worden de veranderingen ook écht verbeteringen voor kinderen,’ aldus Helen. ‘Daarvoor is de politieke wil nodig het belang van kinderen voorop te stellen. Als we dat dan doen, maken we vanzelf andere keuzes. Keuzes die de asielopvang daadwerkelijk kindvriendelijker maken.’
Manifest ‘Dit moet beter!’ Zó kunnen we de asielopvang van kinderen verbeteren:
· Geef families eigen woonruimte
· Stop gedwongen verhuizingen
· Meer veiligheid, met name voor meisjes
· Activiteiten voor elke leeftijd
· Alle kinderen passend onderwijs
· Verbeter de toegang tot gezondheidszorg
· Kindvriendelijke voorlichting over de asielprocedure
· Iedere locatie een vertrouwenspersoon voor kinderen
· Iedere locatie een medewerker verantwoordelijk voor kinderwelzijn
· Sluit de gezinslocaties en geef uitgeprocedeerde kinderen goede opvang
Vaak verhuizen, geen privacy, te weinig hulp bij traumatische ervaringen: de opvang van kinderen in Nederlandse asielzoekerscentra voldoet niet aan de normen van het Kinderrechtenverdrag. Terwijl deze kinderen al zóveel hebben meegemaakt!
Het leven van kinderen in asielzoekerscentra kan en moet beter: dat is de conclusie van een recent onderzoek. Hier lees je de belangrijkste conclusies én aanbevelingen voor verbetering.
Elk kind, wie het ook is en waar het ook woont, heeft dezelfde rechten: dat hebben we met elkaar afgesproken in het VN Kinderrechtenverdrag. Hoe zit het dan in Nederland met kinderen die in asielzoekerscentra wonen? Worden hun rechten gerespecteerd, en wat kan er beter? Om dat uit te zoeken heeft de Werkgroep Kind in azc samen met Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) een groot onderzoek gedaan naar de leefomstandigheden van kinderen in asielzoekerscentra en gezinslocaties.
Asielzoekerscentrum en gezinslocatie: wat is het verschil? In een asielzoekerscentrum (azc) wonen mensen die in Nederland asiel hebben aangevraagd, in afwachting van hun procedure. Als de asielaanvraag van een gezin is goedgekeurd, verhuist het naar een ‘gewoon’ huis. Wordt de asielaanvraag echter afgekeurd, dan gaat het gezin naar een gezinslocatie. Daar wachten uitgeprocedeerde gezinnen hun uitzetting af. En dat kan soms wel een paar jaar duren…
7.000 kinderen wonen in Nederlandse asielzoekerscentra en gezinslocaties
1 op 3 kinderen in gezinslocaties voelt zich niet veilig
1x per jaar verhuizen is de realiteit voor de meeste kinderen
Lees verder voor de belangrijkste conclusies
Gezinnen onder druk
Een ‘normaal’ gezinsleven leiden? Dat is enorm lastig in een azc. Vaak moeten gezinnen langdurig woonruimte of sanitaire voorzieningen delen. Door het gebrek aan privacy komt de gezinsrelatie onder druk te staan. “Kinderen hebben recht op een gezinsleven. Vaders en moeders moeten de kans hebben hun kinderen zo normaal mogelijk op te voeden,” zegt Helen Schuurmans van de Werkgroep Kind in azc en kinderrechtendeskundige van UNICEF. “We pleiten er dan ook voor dat elk gezin een eigen woonruimte krijgt.”
Steeds maar weer verhuizen
Telkens moeten verhuizen, van het ene azc naar het andere: dat zorgt voor onzekerheid en instabiliteit bij kinderen en hun ouders. De kinderen uit het onderzoek verhuisden gemiddeld minimaal één keer per jaar. Maar er zijn ook regelmatig uitschieters: kinderen die vijf of zes keer gedwongen moesten verhuizen. Helen: “Elke keer nieuwe vrienden maken, nieuwe leerkrachten leren kennen, behandelingen die worden onderbroken of zelfs niet worden opgestart. De gevolgen van het vele verhuizen zijn echt heel ingrijpend. En deze kinderen hebben al zoveel meegemaakt. Dat moet echt stoppen.”
Onderwijs en ontspanning
Goed nieuws is dat 99% van de kinderen in azc’s naar school gaat. Ongeveer 8 op de 10 ouders en kinderen geeft aan tevreden te zijn over het onderwijs. Het rapport signaleert wel een knelpunt in de overgang van de internationale schakelklas naar het reguliere onderwijs: die doorstroming kan beter.
Verder geven jongeren aan dat er voor hen weinig te doen is in de azc’s. Bijna zeven op de tien jongeren nemen (vrijwel) nooit deel aan activiteiten omdat het aanbod niet bij hen past. “Spelen en ontspanning lijken misschien ondergeschikt. Maar kinderen hebben het absoluut nodig om traumatische ervaringen te kunnen verwerken,” aldus Helen. “Ook dit moet en kan beter.”
Hulp bij psychische klachten
Tussen de locaties blijken grote verschillen te bestaan in het gebruik van de geestelijke gezondheidszorg, en het aanbieden van weerbaarheidstrainingen. Terwijl op alle locaties kinderen zitten die heel heftige dingen hebben meegemaakt. Dat kan zich uiten in buikpijn, slapeloosheid, bedplassen, agressief of juist apathisch gedrag. Helen: “Het kan toch niet zo zijn dat we kinderen daarmee laten zitten! We moeten ervoor zorgen dat geen enkel kind over het hoofd wordt gezien en daardoor zorg mist.”
Gezinslocaties
De gesignaleerde knelpunten zijn groter op de gezinslocaties, waar uitgeprocedeerde gezinnen leven. De regels daar zijn anders en het leefgeld is er minder. Maar liefst 1 op de 3 kinderen zegt zich er onveilig te voelen. Helen: “Ieder kind in Nederland heeft dezelfde rechten, maar de kinderen in gezinslocaties krijgen nu minder kansen en lijden onder hun omstandigheden. Dit is onrechtvaardig en gaat lijnrecht in tegen het Kinderrechtenverdrag. Ook deze situatie moet veranderen.”
Hoe nu verder? De politiek buigt zich momenteel over de vraag hoe de opvang van asielzoekers flexibeler en kleinschaliger ingericht kan worden. Helen: “Dit is hét moment om de resultaten van dit onderzoek daarin mee te nemen. Het COA en de Werkgroep Kind in azc roepen de politiek dan ook op de aanbevelingen uit het onderzoek ter harte te nemen. Dan kan de opvang echt kindvriendelijker gemaakt worden.”
Lees hier het Manifest van de Werkgroep waarin de aanbevelingen uit het onderzoek samengevat zijn in tien punten.
In welke azc’s zijn we actief?
Nieuwsbrief
Lees hier de nieuwsbrief van de Werkgroep van november 2019.
Bekijk de vlog van bezoek azc Grave met voormalig staatssecretaris Harbers op 3 april
